دومناره دارالضیافه اصفهان

اصفهان بناهای باشکوه و چشم‌نواز بسیاری را در خود جای داده است. اگر دوری در این شهر بزنیم، می‌بینیم که مناره‌های اصفهان که به معماری بناها جذابیت خاصی داده و بر زیبایی آن‌ها افزوده‌اند را میبینیم .

اصفهان مناره های تاریخی زیادی را در خود جای داده که شاید در بین آن ها، منار جنبان از همه معروف تر باشد اما مناره های دارالضیافه هم یکی دیگر از جذاب ترین مناره های این شهرند.

معماری تمامی مناره‌ها از چهار بخش اصلی تشکیل می‌شود که به پایه، ساقه، سرپوش و راس تقسیم می‌شوند. مناره‌های دارالضیافه نیز از مناره‌ها و جاهای دیدنی اصفهان به شمار می‌روند. تاریخ بنای مناره‌های دارالضیافه را به قرن هشتم هجری نسبت داده‌اند.

این بنا که در چهارراه ابن سینا اصفهان و در خیابان کمال قرار گرفته است.

در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۱۵ با شماره ثبت ۲۷۲ به ثبت ملی رسید. بالای سر در، دو گلدسته زیبای مدور آجری وجود دارد که به مقرنس‌کاری و کاشی معرق رنگین آذین‌بندی شده و دارای پوششی از کاشی فیروزه‌ای در بافت شطرنجی و آجری است.

ارتفاع این مناره‌ها ۳۸ متر است و روی پایه‌های هشت ضلعی بنا شده‌اند. کتیبه مقرنس بالای مناره‌ها دارای خط ثلث بوده که بر روی کاشی لاجوردی نوشته شده، اما از آن چیز خاصی بر جای نمانده است و تنها بخشی از یک آیه دیده می‌شود که همین امر نظریه مسجد بودن مناره‌ها را پر رنگ‌تر می‌کند.

مناره‌ها از نظر ظاهری از پایین به بالا دارای یک ساق و در فراز، دارای یک طوق به عنوان گلوگاه هستند. در بالای گلوگاه قسمتی به شکل چتر قرار دارد که به آن نعلبکی می‌گویند و در بالاترین قسمت مناره، بخشی به نام تاج وجود دارد.

تزیینات این مناره‌ها و سبک آن‌ها به دوره ایلخانی می‌رسد. برخی نیز معتقد هستند مناره‌ها مربوط به دوره سلطان سنجر سلجوقی است، اما چون کتیبه‌های مناره‌ها به علت گذشت زمان و فرسایش از بین رفته‌اند، تاریخ دقیق ساخت مناره‌ها را نشان نمی‌دهند. بررسی معماری مناره‌ها و تزیینات آن‌ها نشان می‌دهد که مناره‌ها مربوط به دوره ایلخانی بوده است.

برخی بر این عقیده‌اند که مناره‌ها بازمانده‌هایی از یک عمارت بوده‌اند که به مرور از بین رفته‌اند. وجه تسمیه نام این مناره‌ها با عنوان دارالضیافه کاملا مشخص است. این واژه در مفهوم، مکانی برای مهمانی یا پذیرایی را به ذهن تداعی می‌کند.

بنابراین می‌توان گفت این عمارت مهمانسرایی بوده است که شاید مسجدی نیز در کنار خود داشته که به مرور زمان از بین رفته و مناره‌های آن برجای مانده‌اند. در مورد نام و وجه تسمیه مناره‌ها نظرات مختلفی ارایه شده است. عده‌ای نیز بر این عقیده‌اند که این مکان به نام دارالضیائ مشهور بوده و کارکرد مناره‌ها برای روشنایی و هدایت مسافران بوده است. به این شکل گفته شده که بر فراز مناره‌ها آتش روشن می‌کردند تا از راه دور دیده شود. برخی دیگر نیز بانی مناره‌ها را شخصی به نام ضیا دانسته‌اند که نام مناره‌ها از آن گرفته شده است.