شیمبار

راههاي دسترسی:

مهم ترین راه دسترسی به منطقه، مسیر جدید الاحداث مسجدسلیمان به شهرکرد است که در حال حاضر تا ابتداي منطقه به صورت آسفالت شده است و داخل منطقه نیز در حال زیرسازي و آسفالت کاري است. داخل منطقه، راه هاي شنی روستاي وجود دارد. مسیر دیگري از بخش اندیکا به سمت بخش بازفت امتداد دارد و از وسط منطقه می گذرد. بخشی از این مسیر آسفالت و قسمت هایی از آن شنی است.
این منطقه گردشگري در مرز استان خوزستان و چهارمحال و بختیاري و در 100 کیلومتري مسجد سلیمان و 225 کیلومتري اهواز قرار دارد.

از توابع بخش چلو شهرستان اندیکا است .دشت شیمبار از شرق به کوه دمه و از جنوب غرب به چال منار و از جنوب به کوه قلندر و کوه دلا و از شمال شرق به منطقه للروکُتُک و کوه هاي بلند و پر برف کینو و لیله متصل است.دشت زیباي شیمبار(شیرین بهار) از یک طرف در دامنه ي کوه دلا قرار دارد. چشمه هاي متعدد، آبشارهاي زیبا، شط شیمبار و جنگل هاي پوشیده از درختان بلوط، بادام، بوته هاي وحشی، انواع قارچ و مرکبات، انگور کوهی، توت، انار و سیب، از جلوه هاي بی نظیر طبیعت در این منطقه هستند. اکثر مردم این سرزمین از ایل موري و گمار می باشند.از دیدنی هاي دشت شیمبار کوه قلندران است که درگذشته پناهگاهی براي یاغی ها و مخالفین حکومت هاي وقت بود.دشت پر از انگورهاي یاقوتی است که مالک خصوصی ندارد.

از طرف دیگر، کوه هاي سر به فلک کشیده ي این منطقه که پوشیده از گل ها و بوته هاي متنوع هستند، بهترین انتخاب براي کوه نوردي هستند. حیات وحش این دشت نیز جالب توجه است و به زیبایی طبیعی این منطقه افزوده است. شط شیمبار که در این دشت جریان دارد، زیبایی آن را دوچندان کرده است.
چشمه هاي زیادي نیز در گوشه وکنار دشت وجود دارند. در گذشته انواع خرس، گرگ، کفتار، گله هاي گراز و پرندگان شکاري مانند عقاب و کرکس در این منطقه زندگی می کردند به نحوي که هر کسی جرات وارد شدن به قلب جنگل شیمبار را نداشت.

امروزه به دلیل شکار غیرقانونی، چرخه ي اکوسیستم این منطقه با مشکل مواجه شده است. مردمان شیمبار و اطراف آن، ایلات کوه نشین بختیاري هستند که قرن ها به دامداري و کشاورزي در این منطقه مشغول هستند. این عشایر صنایع دستی و تولیدات دامی متعددي دارند از جمله چوقابافی، گلیم بافی، قالی بافی، لباس هاي محلی، پنیر محلی، کره محلی، روغن محلی، کشک، قارا، عسل و نان تیري. شیمبار در مسیر اصلی کوچ عشایر بختیاري از مناطق گرمسیري خوزستان به سوي کوهرنگ و زرد کوه و مناطق سردسیري در چهارمحال و بختیاري است. کتیبه ها و آثار باستانی متعدد، خبر از قدمت این منطقه می دهند که به دوران اشکانیان برمی گردد. سنگ نگاره هاي تنگ بتا یکی از این آثار باستانی است. تنگ بتا با 12 نقش برجسته ي هشت و نیم متري و یک نقش 140 سانتی متري در ارتفاعات کوه دلا در شهرستان اندیکا قرار دارد.

طبق بررسی هایی که باستان شناسان در دوره هاي مختلف در این منطقه داشته اند، در اندیکاي   خوزستان نزدیک به 700 محوطه و بناي تاریخی و باستانی، شناسایی شده است. تنگ بتا از متفاوت ترین نقش برجسته هاي خوزستان است که با درنظرگرفتن نوع پوشش و آرایش موي سر این سنگ نگاره ها، می توان تخمین زد که هم زمان با دوره ي اشکانیان و مربوط به الیمائیدها (حکومت محلی هم زمان با اشکانیان که اندیکا جزئی از قلمرو آن ها محسوب می شده است) هستند. تنگ بتا در سال 1389 به شماره ي 25989 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و شامل دو بخش است. یک تابلو که نقش یک نفر روي آن حجاري شده و در تابلوي دیگر 12 نقش برجسته ي دیگر وجود دارد. در این نقش برجسته ي 12 نفري، 9 نفر هم قد و در بخش دیگر، سه نفر قامت کوتاه تري دارند. در میانه ي نقش این 12 انسان، کتیبه، گرز و پایه ي آتش دان دیده می شود. بر سر دو نفر از آن ها تاجی قرار دارد که این دو نفر را از سایر ممتاز و جدا می کند و به نظر می رسد که ملکه و همسر شاه باشند. حالت افراد به نحوي است که گویی در حال انجام مراسم مذهبی هستند. انواع بردگوري (استودان): ایرانیان دوران باستان به دلیل اعتقاد داشتن به قداست خاك که یکی از عناصر چهارگانه خلقت می باشد، پاك بودن آن را ضروري می دانستند لذا از تماس اجساد مردگان با خاك به شدت پرهیز می کردند به همین منظور مردگان خود را در هواي آزاد قرار می دادند تا گوشت آنها طعمه جانوران و پرندگان شود و بعد از مدتی که تنها استخوانهاي مرده باقی می ماند آنها را درون استودان ها قرار می دادند این استودانها در دل کوه و یا در دل سنگهائی که به صورت مجزا در جاههاي مختلف پراکنده بودند کنده می
شده اند بعضی از این بردگوریها (استودانها) در جاهاي دیگر به همراه نقش برجسته هستند.از میان سایر جاذبه هاي طبیعی و تاریخی این منطقه  می توان تالاب گندیکال، رودخانه ي شیمبار، آبشار پل نگین، دشت جنگلی جلگه شیمبار، پل نگین مربوط به دوره اشکانیان، بقایاي آسیاب هاي آبی تتگ سنان، قلعه دختر، کوه قلندرون، قلعه کله قندي، قلعه آهنگري، امامزاده صالح ابراهیم در دامنه کوه دمه، امامزاده بابا زاهد، امامزاده محمد ابن حمام در ضلع شرقی شیمبار و شیرهاي سنگی و کهریزهاي عهدکهن را می توان نام برد.

آبشار دیدنی شیمبار با ارتفاع بیش از 50 متر در منطقه اي صعب العبور قرار گرفته است به نحوي که دسترسی به آن بسیار مشکل است و به همین دلیل، مناطق اطراف آن کاملا دست نخورده و بکر باقی مانده  است. تالاب شیمبار در منطقه ي حفاظت شده ي شیمبار و در امتداد رشته کوه هاي زاگرس قرار دارد.

این تالاب به دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات استان خوزستان تحت تاثیر آب و هواي کوهستان است و آب و هوایی معتدل و بارش فراوان باران به ویژه در پاییز و زمستان دارد. گونه هاي بسیاري از پرندگان مانند پلیکان، چلچله، کشیمیان و… در این تالاب زندگی می کنند. بهترین زمان براي دیدن این منطقه بهار است .

منبع : صد جائی که در ایران باید دید / جمع آوري و تالیف: کورش مقصودي