غار سهولان

دسترسی ها:

این غار درجنوب استان آذربایجان غربی و روستاي سهولان، حدود 42 کیلومتري جنوب شرقی شهر مهاباد ، جاده برهان و روستاي عیسی کند ، مابین شهرستان مهاباد و شهرستان بوکان قرار گرفته است. از سمت شهر بوکان، 25 کیلومتر تا غارفاصله است.

یعنی لانه کبوتر نیز می نامند. دلیل این نامگذاري وجود تعداد زیادي « کونه كۆتر » سهولان در زبان کردي به معنی یخبندان است و مردم محلی، غار را لانه کبوتر درون غار است. این غار دومین غار آبی ایران است و تاریخ کشف غار مشخص نیست،

به این دلیل که همیشه در حوالی آن، روستاها و مناطق مسکونی بوده و مردم همواره از آن به عنوان پناهگاه و محلی براي شکار استفاده کرده اند؛ ولی به طور رسمی ژاك دمورگان فرانسوي همراه اهالی روستاي سهولان دست به ساختن کلک (قایق چوبی کوچک) زدند و از مسیر ابی دیدن کردن و یک کروکی از غار کشیدند که 60 درصد با واقعیت کنونی همخوانی دارد. تاکنون حدود 250 متر از محدوده خشکی و 300 متر از محدوده آبی این غار زیبا کشف شده است .

این غار از چند حوضچه بزرگ که به روسیله دالانهاي آبی به هم متصل شده اند تشکیل شده است، عمق این حوضچه و دریاچه هاي کوچک به حدود 22 تا 60 متر می رسد. ارتفاع سقف غار از کف دریاچه در حدود 50 الی 60 متر است. دماي درونی غار نیز در مقایسه با دماي بیرن از غار نزدیک به 15 درجه خنک تر و بین 5 تا 10 درجه سانتیگراد است. بر اساس نوشته هاي یک هیئت غارنورد از دانشگاه آکسفورد که در سال 1350 ه. ش از آن دیدن کرده بودند، غار سهولان را به عنوان یکی عجیب ترین غارهاي آبی جهان به شمار آوردند.

در سال 1370 گروهی براي شناسایی و انجام کارهاي نخستین از غار دیدن کرده و سرانجام در سال 1376 به بازگشایی مسیرهاي ورودي پرداخته اند که در سال 1379 توسط شهرداري مهاباد مورد استفاده موقت قرار گرفت، غار سهولان در زمره یکی از بزرگترین غارهاي آبی ایران قرار دارد و قایق سواري در دریاچه آن یکی از جذاب ترین جاذبه هاي این غار است.

در انتهاي مسیر قایق سواري به صخره ها و دیواره هایی می رسید که ادامه راه را برایتان غیرممکن می کنند همین لحظه است که باید راه برگشت را در پیش بگیرید.

به گفته غارنوردان از اینجاي مسیر را فقط غواصان می توانند بروند. آب این دریاچه ها از سفره هاي زیرزمینی و جوشش چشمه ها تأمین می شود .غار سهولان داراي دو ورودي است که یکی ورودي با 178 پله و دیگري خروجی با 107 پله است و درختان روي آن سایه انداخته اند .در بدو ورود به غار نیز در حدود 100 پله تعبیه شده است تا کار ورود به داخل غار را آسان تر کنداما مراقب باشید در هنگام راه رفتن لیز نخورید.

این غار تا اندازه اي شبیه به غار علیصدر همدان است با این تفاوت که قسمت کشف شده آن در حال حاضر چندان طولانی نبوده و قندیل هاي بسیار زیبا و فراوان موجود در غار علیصدر را به صورت موردي می توان در این غار مشاهده کرد، در این غار قندیل هاي آهکی زیبائی می توانید ببینید. رسوبات داخل غار اشکال گوناگونی دارد: پاي فیل، عروس دریایی، خفاش و… که به همراه نورپردازي قندیل هاي زیباي غار آنرا بسیار دیدنی کرده است.

کبوتران چاهی و خفاش ها تنها ساکنان این غار هستند که در کمال آرامش، روي تخم هاي خود خوابیده و یا در حال استراحت هستند، خفاش ها به خاطر اندك نوري که از چراغ هاي داخل غار به اطراف پراکنده می شود به قسمت هاي تاریک پناه برده اند صداي جیغ هاي مهیبی که شب ها از آن شنیده می شود، جیغ هایی که صداي ساکنان همیشگی این غار یعنی خفاش هاست.

برخی از کبوتران لانه هاي خود را چنان در نزدیکی محل تردد قایق ها می سازند که گردشگران می توانند، تخم ها و یا جوجه هاي آنان را لمس کنند. به دلیل تاریک بودن و نبود نور هیچ نوع جلبکی در آب دریاچه این غار رشد نکرده و به غیر از جانداران میکروسکوپی هیچ موجوي 42 متر دارد. حداکثر رطوبت غار خدود 75 % می دیگري زیست نمی کند. آب دریاچه غار بسیار شفاف و زلال است. بزرگترین تالار ابعادي در حدود 58 باشد. و در اثر رطوبت بالا روي سنگ ها و صخره ها با خزه هاي سبز و قهوه اي پوشیده شده و گاهی قطرات آب از بالاي ایوان ها به روي سطح آب می چکد.

حدوداً دوهکتار از مساحت این غار کشف شده است. ساختار زمین شناسی غار آبی -خاکی-سنگ آهک بوده و دیرینگی آثار بدست آمده از غار حدود هزاره دوم قبل از میلاد می باشد. در حال حاضر می توان با اتومبیل تا نزدیکی غار رفت و گردشگران تنها مسیر کوتاهی را مجبور به پیاده روي هستند،
بر سر راه غار، منطقه اي وجود دارد که تابلویی با عنوان “جاذبه معکوس” در کنار جاده دیده می شود، ظاهراً در این منطقه با وجود سرازیري جاده بر اثر کشش کوه، سرعت و شتاب اتومبیل کاهش می یابد. از نطر فاصله این غار به بوکان نزدیکتر است اما جزء دیدنیهاي مهاباد در نظر گرفته شده است.

در همه فصل ها می توانید به دیدن غار سهولان بروید. ولی آذربایجان غربی استان سردي است و حتما در طی ماه هاي سرد سال جاده ها برفی هستند. ضمن این که هواي درون غار 10 تا 15 درجه از بیرون سردتر است. پس پیشنهاد می شود در بهار و تابستان به آنجا سفر کنید.

منبع : صد جائی که در ایران باید دید / جمع آوري و تالیف: کورش مقصودي