جزیرة ابوموسی

راههاي دسترسی:

این جزیره حدودا 200 کیلومتر با بندرعباس و 75 کیلومتر با بندر لنگه و 60 کیلومتر با شهر شارجه در امارات متحده عربی و 160 کیلومتر از تنگه هرمز فاصله دارد. از بندرعباس تا جزیره ابوموسی با کشتی هاي تندرو حدود 9 ساعت و از اسلکه بندر لنگه حدود 2 ساعت است.

استفاده از پروازهاي نظامی یا ویژه از تهران حدود 2:45 ساعت و از بندرعباس حدودا 50 دقیقه زمان می برد. که دورترین نقطه سرزمینی ایران است، جنوب غربی ترین جزیره ي ایران به حساب می آید) و « فارسی » این جزیره جنوبی ترین جزیره ي ایران (جزیره یکی از شهرستان هاي استان هرمزگان در خلیج فارس است. مساحت این جزیره در حدود 25 کیلومتر مربع و جمعیت آن حدود 5200 نفر است. یکی از جزایر سه گانه ایرانی است. نام بوموسی برگرفته از نام یکی از سرداران کریم خان است که پس از حضور در این جزیره نام خود را بر آن نهاده است.

انگلیسی ها پس از نفوذ در خلیج فارس به منظور کنار گذاشتن عناصر ایرانی از این جزیره عنوان جعلی ابوموسی را براي جزیره به کار بردند. جزیره ابوموسی نزدیک ترین جزیره ایرانی نزدیک به خط استوا ،معتدل ترین هوا در کل خلیج فارس را دارد، ولی از نعمت آب قابل شرب طبیعی و زمین مناسب کشاورزي بی بهره است. تنها راه تامین آب شرب در سال هاي دور جمع آوري آب باران بوده است که امروزه آب مورد نیاز از یک کارخانه آب شیرین کن تهیه می شود. انواع گیاهان و جانوران دریایی در خشکی و دریاي آن زندگی می کنند که از آن جمله می توان به لاك پشت دریایی، مارماهی،
شاه میگو، کوسه و انواع ماهی هاي خوراکی اشاره کرد.

ابوموسی داراي فرودگاه و اسکله است .پروازهاي مسافري منظمی از بندرعباس به فرودگاه ابوموسی صورت می گیرد و همچنین شناورهاي مسافري از بندرلنگه هفته اي دو تا سه بار به این جزیره تردد دارند.

علاوه بر شناورهاي ایرانی، شناورهاي متعلق به امارات، حمل و نقل شهروندان اماراتی جزیره را به شارجه بر عهده دارند .ایرانیان در شمال جزیره ابوموسی و اماراتی ها در جنوب جزیره زندگی می کنند.شفافیت آب خلیج فارس درساحل جزیره ابوموسی در حدي است که ماهی هاي آکواریومی و مرجان هاي اطراف آن کنار ساحل و موج شکن ها به طور واضح دیده می شوند.

آب و هواي جزیره ابوموسی به خاطر نزدیکی به خط استوا گرم و مرطوب است. هرچند به خاطر نبود پوشش گیاهی زیاد و خالی بودن اطراف جزیره، از بادهاي نسبتا تندي برخودار است، بیشتر بارش ها در اواخر زمستان و اوایل بهار صورت می گیرد که بیشتر حالت رگبار لحظه اي دارد. این جزیره رودخانه ندارد و تنها در شمال آن چند مسیل خشک وجود داردبرخی گیاهان نواحی خشک در این جزیره رشد
می کنند که براي مصرف چراي دام هاي کمی که در جزیره است، کافی هستند. در سال هاي پرباران، گیاهان علفی و بوته ها، رشد زیادي کرده و تمامی سطح جزیره و کف دره ها پوشیده از گیاه و یکپارچه سبز می شود.

در حال حاضر اکثریت جمعیت ابوموسی را شهروندان ایران تشکیل می دهند و اقلیتی اماراتی در آن زندگی می کنند. هرچند بیشتر آن ها عرب الاصل نیستند و اصالتی بنگلادشی، هندي، نپالی و سریلانکایی دارند که با وعده گرفتن ملیت اماراتی براي خود و خانواده شان، توسط کشور امارات و بر اساس توافقنامه قدیمی بین ایران و این کشور در این جزیره اسکان داده شده اند.قدیمی ترین فرد زنده جزیره آقا جلال سوپر مارکتی با اصالتی یزدي است که سال 52 به جزیره تبعید شده بود.ایران به واسطه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش ایران در جزیره ابوموسی حضور نظامی دارد.

پلیس محلی شارجه از زمان تفاهم نامه 1971 ، پاسگاهی در این جزیره دارد بیشتر جزیره در اختیار ایران و شهرك « فرمانداري » است و شهر ابوموسی در شمال غربی جزیره در بخش ایرانی واقع شده است. از جمله شهرك هاي مسکونی ایرانیان، شهرك تشکیل می دهد، که از طریق شناورهاي دریایی با خاك امارات در ارتباط « شهرك ابوموسی » است.

بخش اماراتی را شهرکی کوچک به نام « صیادان » است این جزیره یکی از نقاط مهم استراتژیک خلیج فارس محسوب شده و در خط زنجیره دفاعی اول ایران در تنگه هرمز قرار دارد. جزیره ابوموسی یکی از مراکز صدور نفت خام کشور است که با ظرفیتی قابل توجه فعالیت می کند. ابوموسی به همراه تنب بزرگ و کوچک اهمیت راهبردي بالایی دارند و مالکیت ایران بر بخش قابل ملاحظه اي از جنوب خلیج فارس و به ویژه تسلط ایران بر تنگه هرمز را تضمین می کنند.

علاوه بر آن به دلیل عمق مناسب تنها معبر حیاتی عبور نفتکش ها و کشتی هاي بزرگ جنگی در محدوده این جزایر قرار دارد در سال 1971 میلادي پس از توافق ایران و بریتانیا و پیش از خروج نیروهاي نظامی انگلیس از منطقه و تأسیس کشور امارات متحده عربی، ابوموسی به همراه تنب بزرگ و تنب کوچک پس از نزدیک به 70 سال سرانجام به ایران بازگردانده شد. طبق این یادداشت تفاهم ارتش ایران در این جزیره نیرو مستقر کرد و به شارجه اجازه داده شد که یک پاسگاه پلیس محلی در آنجا داشته .در سال 1992 و پس از خاتمه جنگ خلیج فارس امارات متحده عربی ادعاي مالکیت این جزیره را نمود.

ابوموسی به طور معمول به عنوان جزیره اي نظامی شناخته شده است که در کنار آن جمعیت بومی نیز حضور دارند. به دلیل استراتژیک بودن داراي محدودیت براي ورود است و ورود افراد غیر مقیم به ابوموسی نیاز به مجوز دارد. اینجا هتل ندارد و اسکان گردشگران در مجتمع هاي بومگردي و مهمانسراهاي متعلق به ارگان هاي دولتی صورت می گیرد .

مسجد جامع ابوموسی و سواحل بکر اینجا دیدنی هستند اما بیشتر سواحل در اختیار نیروهاي نظامی است که بازدید گردشگر از آن ها ممنوع است. ساخت هتل و اسکله گردشگري در این جزیره در حال ساخت است. به جز قسمت مسکونی و بخشی از سواحل جزیره که به شیلات معروف است، پیاده راه رفتن در بقیه قسمت هاي جزیره در طول روز ممنوع است و باید با ماشین در این مسیر تردد کرد. تردد شبانه در این مسیرها هم تقریبا غیرممکن و فقط در موارد خاصی آن هم براي تعویض شیفت هاي نگهبانی ممکن است. ابوموسی به دلیل استراتژیک بودن داراي محدودیت هاي شدیدي براي ورود است که همین محدودیت ها باعث شده سواحل جزیره بسیار تمیز و بکر باقی بمانند. جزیره ابوموسی در سال 1391 با اعلام شد.

منبع : صد جائی که در ایران باید دید / جمع آوري و تالیف: کورش مقصودي